Hiện nay, tình trạng xâm nhập mặn diễn ra ngày càng nghiêm trọng theo từng năm. Do biến đổi khí hậu, mà nước biển dâng cao và hạn hán kéo dài bất thường. Điều này làm cường độ nước mặn chiếm càng sâu vào trong vùng đất liền một lúc gay gắt hơn.
Đồng thời, diễn biến của xâm nhập mặn còn nhiều diễn biến phức tạp khác. Các trung tâm dự báo khí tượng thủy văn luôn cảnh báo với người dân luôn trong trạng thái phòng chống những tác hại cho hạn mặn.
Tiêu biểu việc thiếu hụt nước ngọt và đất nhiễm mặn. Đã gây ra hàng loạt hậu quả ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân tại nơi đây. Các loại cây nông nghiệp như lúa, bắp hoặc cây ăn trái không thể tiếp tục sinh trưởng. Điều này gây tổn nặng nề đến kinh tế nông nghiệp của khu vực và nhà nước.
Chính vì vậy mà giải pháp “sống cùng với nước nhiễm mặn” đang được phổ biến rộng rãi đến từng người dân. Hầu hết mọi người lựa chọn phương pháp trồng cây nông nghiệp thời vụ vào giai đoạn hạn mặn. Rất nhiều thắc mắc đất nhiễm mặn nên trồng cây gì.
Sau đây Nhanong24h xin giới thiệu một số cây trồng thích hợp cho vùng đất bị nhiễm mặn cho hiệu quả năng suất cao để đối phó với hạn mặn.
1. Tìm hiểu về đất nhiễm mặn
Với đường biển trải dài từ Bắc vào Nam, nhiều khu vực gần biển thường xuyên bị nhiễm mặn. Theo số liệu thống kê: đất bị nhiễm mặn có diện tích khoảng 1 triệu hecta và chiếm khoảng 3% diện tích tự nhiên cả nước. Tập trung chủ yếu ở Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL).
Ngoài ra, nhiều tỉnh duyên hải miền Trung có diện tích đất nhiễm mặn lên đến vài chục ngàn ha. Chẳng hạn như các tỉnh Quảng Bình, Hà Tĩnh, Ninh Thuận…
Đất nhiễm mặn hoặc là đất bị xâm nhập mặn là hiện tượng đất bị tích tụ nhiều thành phần gây muối gây ra độ mặn cao. Đây là từ ngữ phổ biến trong ngành nông nghiệp. Việc có tồn tại các loại muối hòa tan với nồng độ lớn hơn mức cho phép. Việc này ảnh hưởng xấu đến chất lượng đất đặc biệt là đất trồng nông nghiệp.
Hiện nay, người ta sử dụng các đại lượng đo nồng độ muối trong đất và độ dẫn điện trong đất. Đất nhiễm mặn khi đạt độ dẫn điện cao hơn 4 dS/m tương ứng nồng độ muối hòa tan 2,56 ‰. Trong đó thành phần muối hòa tan có thể là các chất như natri clorua (NaCl) chiếm tỉ lệ cao.
Sau đó các chất hòa tan khác kali clorua KCl, Canxi clorua, natri sunfat, natri hydrocarbonat. Đặc biệt trong đất nhiễm mặn có chưa đáng kể thạch cao.
Người ta chia các cấp độ nhiễm mặn theo nồng độ muối toàn tan và độ dẫn điện tương ứng:
– Đất có độ dẫn điện 0 – 2 dS/m và độ mặn 0 – 1,28 ‰ không có nhiễm mặn sẽ không ảnh hưởng nhiều đến cây trồng.
– Đất có độ dẫn điện 2 – 4 dS/m và độ mặn 1,28 – 2,56 ‰ có độ mặn ít.
– Đất có độ dẫn điện 4 – 8 dS/m và độ mặn 2,56 –5,12 ‰, thuộc độ mặn trung bình.
Đất có độ dẫn điện 8 – 16 dS/m và độ mặn 5,12 – 10,24 ‰ thuộc loại đất mặn cao.
Nếu vượt giá trị này, đất đã nhiễm mặn rất cao, rất ít cây có thể phát triển được.
2. Nguyên nhân gây ra đất nhiễm mặn
Nguyên nhân khách quan chính gây ra độ mặn trong nước là do các hiện tượng xâm nhập mặn trong mùa khô gây ra. Nước biển xâm nhập sâu vào trong đất liền làm tích tụ các thành phần chất gây mặn theo đường sông hoặc nước ngầm.
Thông thường là muối Natri Na+ và Clorua Cl-, ngoài ra có các ion khác như K+, Ca2+, Mg2+,…Vì vậy khu vực có đất nhiễm mặn là ở khu vực ven biển, cửa sông. Vùng đất bằng phẳng, ít bị rửa trôi, thường xuyên bị nước biển xâm thực vào sâu nội địa.
Ngoài ra, những khu vực có cấu tạo thổ nhưỡng nguồn gốc nguyên thủy là đá khoáng. Sau đó quá trình phong hóa đá khoáng, muối sinh ra và hoàn tan. Tập trung vào vùng đất trũng, không rửa trôi theo nước được. Đặc biệt ở khu vực khô hạn quanh năm, đất tích tụ thành phần gây mặn ngày càng nhiều.
Còn nguyên nhân chủ quan do con người tác động là quá trình canh tác, trồng trọt không kiểm soát của con người. Nước được lấy từ khu vực chứa nhiều muối khoáng làm đất trồng nhiễm mặn. Số lượng nước quá nhiều chưa được cây hấp thụ kịp, dần dần thành phần khoáng tích tụ gây ra mặn trong đất.
Hơn thế nữa, việc sử dụng và khai thác thủy điện quá mức ở thượng nguồn làm cho đất ít rửa trôi. Khiến thành phần gây mặn không được làm loãng.
3. Đất nhiễm mặn nên trồng cây gì?
Để khắc phục thực trạng đất nhiễm mặn cho người dân. Hiện nay có nhiều biện pháp cải tạo đất nhiễm mặn cho cây trồng được sử dụng phổ biến như:
- Áp dụng biện pháp rửa trôi sạch sẽ lượng muối trong đất sẽ làm rễ cây không bị hạn chế các hoạt động sinh lý. Từ đó giúp cây hấp thu tốt dưỡng chất có trong đất.
- Sử dụng các biện pháp thủy lợi bằng cách xây dựng hệ thống đê điều ngăn nước biển xâm nhập. Người dân có thể sử dụng các bao nilon trữ nước để tưới tiêu hằng ngày cho cây.
- Cày sâu, đưa các chất CaCO3, CaSO4 ở sâu trong đất lên phía trên mặt đất cũng là cách để cải tạo đất. Tránh dùng nước mặn để tưới cho cây trồng và tránh sự bốc hơi nước của cây. Người dân nên tăng cường bón phân đạm, kali vào trong đất để bổ sung chất dinh dưỡng cho đất. Biện pháp bón vôi, canh tác trên đất mặn cũng khá hiệu quả.
- Trồng cây nông nghiệp trên đất nhiễm mặn là giải pháp được nhiều người lựa chọn. Để tạo nguồn thu nhập từ kinh tế nông nghiệp thay cho giải pháp mua nước ngọt để tưới tiêu. Thực tế có nhiều loại cây nông nghiệp có thể sinh sống và phát triển được trong môi trường đất mặn. Tùy loại cây trồng khác nhau mà mức độ chịu mặn cũng hoàn toàn khác nhau.
Ngưỡng chịu mặn từng loại cây còn phụ thuộc vào giống cây trồng. Nếu như trồng trong đất có độ mặn quá cao so với ngưỡng chịu của cây thì cây trồng bắt đầu kém phát triển, có ra năng suất cực thấp. Vì vậy cần xác định trước mức độ mặn của đất mới cần biết được đất nhiễm mặn nên trồng cây gì.
4. Một số loại cây trồng lương thực trồng được đất bị nhiễm mặn
Đất nhiễm mặn thấp trồng được cây: Đậu phộng, Lúa, Dưa leo, Tỏi, Cà chua…
Đất nhiễm mặn trung bình trồng được cây:
- Củ cải đường: Tại một số vùng tại Nghệ An, năng suất mỗi hộ đạt từ 15-30 tấn/ha mỗi vụ.
- Đậu nành: Sản phẩm từ cây đậu nành được sử dụng rất đa dạng như dùng trực tiếp hạt thô hoặc chế biến thành đậu phụ, ép thành dầu đậu nành, nước tương, làm bánh kẹo, sữa đậu nành, tào phớ, okara… đáp ứng nhu cầu đạm trong khẩu phần ăn hàng ngày
- Đậu đũa: Đậu đũa có thể trồng được trên nhiều loại đất. Cây ưa ánh sáng mạnh, sinh trưởng và phát triển tốt ở nhiều điều kiện nhiệt độ khác nhau.
- Bí xanh: trở thành cây chủ lực với nhiều ưu điểm nổi bật: thời gian sinh trưởng ngắn, dễ thích nghi, dễ trồng, hiệu quả kinh tế cao…
Thực tế có nhiều giống cây ăn trái đa dạng các loại chịu được đất nhiễm mặn ở mức độ khác nhau. Người nông dân cần biết khả năng chịu mặn từng loại cũng như độ mặn tối đa của đất. Tránh việc cây trồng không thể thích ứng được với đất dẫn đến chết hàng loạt.
Nhằm giảm thiểu tối thiểu rủi ro trong quá trình sản xuất nông nghiệp. Thông tin về loại cây trồng chịu mặn mang tính chất tham khảo. Vì còn tùy giống cây của người trồng sử dụng. Tốt nhất nên hỏi nhà cung cấp hoặc trồng thử nghiệm trước khi sản xuất hàng loạt.
5. Một số loại cây trồng ăn quả trồng được trong đất bị nhiễm mặn
- Nhóm cây chịu được độ mặn trung bình: Ca cao, Sơ ri, Ổi, Dứa, Vú Sữa.
- Nhóm cây chịu được độ mặn cao: Mãng cầu, mít xoài.
- Nhóm cây chịu được độ mặn rất cao: Dừa, lồng mứt, nho.
Tất cả những cây giống này đều có mặt tại Trung tâm cây giống – Vườn cây Nhanong24h. Bà con quan tâm có thể liên hệ đặt mua dưới các hình thức sau:
6. Mọi chi tiết xin liên hệ:
Trung tâm giống cây trồng Nhanong24h, Khuôn viên nhà A1 cán bộ, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà nội.
- Điện thoại: 02462 971 971 – Di động (Phục vụ 24/7): 0904 331 226 [zalo]
- Email: hotro@nhanong24h.com
- Web: https://nhanong24h.com/
Chúng tôi cam kết chất lượng:
- Đảm bảo chất lượng cây giống cung cấp
- Hỗ trợ chi phí vận chuyển khi mua số lượng lớn
- Hỗ trợ kỹ thuật trồng, chăm sóc và thông tin thị trường đầu ra cho sản phẩm khi được thu hoạch.
Trên đây là bài viết “Đất nhiễm mặn -Trồng cây quả gì?” của Nhanong24h. Cảm ơn Quý bà con đã dành thời gian theo dõi bài viết này!
Xem thêm các bài viết liên quan: Đất phèn -Trồng cây quả gì?