Tin tức
Đất phèn, trồng cây quả gì? – Nhanong24h
Th11
1. Tại sao trên đất phèn cây trồng lại khó sinh trưởng?
Người dân thường không lựa chọn đất phèn để trồng cây ăn trái vì đặc tính của đất phèn có nhiều điểm hạn chế cho quá trình sinh trưởng và phát triển của cây, nhưng nếu nắm rõ được những đặc tính này thì người dân hoàn toàn có thể tìm ra được những giải pháp phù hợp để trồng cây ăn trái có hiệu quả kinh tế cao.
Dưới đây là một số thông tin về những giống cây ăn quả mà Bà con có thể gieo trồng trên nền đất phèn của Nhanong24h gửi đến Bà con!
1.1 Đất phèn
Đất phèn hay còn gọi là đất chua mặn thường có màu nâu hoặc màu đen ở tầng đất, đặc biệt là ở tầng C của đất, có mùi đặc trưng của H2S và lưu huỳnh.
Thực vật tự nhiên ở đây chủ yếu là những cây ưa nước có muối như ôrô, cỏ năn, cỏ lác, cỏ gà nước. Những diện tích đang được canh tác chủ yếu trồng lúa, cói và một số loại hoa màu khác song năng suất nói chung còn thấp do đất chua mặn.
Về vị trí so với đất mặn, nhìn chung đất phèn nằm sâu vào đất liền hơn. Ở đồng bằng sông Cửu Long đất phèn có sự xen kẽ rất phức tạp với đất mặn và đất phù sa.
Trong đất xảy ra các quá trình mặn hóa, chua hóa, glây và sét hóa làm cho đất có thành phần cơ giới nặng. Tuy nhiên trong đất phèn hai quá trình mặn hóa và chua hóa diễn ra rất mạnh và chúng quyết định các đặc tính của đất phèn.
- Quá trình mặn hóa: được hình thành do trong đất có chứa một số lượng muối tan nhất định như muối NaCl, Na2SO4. Các muối này có nguồn gốc từ nước biển, trải qua thời gian lượng muối NaCl đã giảm nhờ tính hòa tan cao, còn lại muối Na2SO4 được tích lại ở đất phèn. Trong đất phèn do ion Cl– dễ bị rửa trôi trong khi ion SO42- lại thường xuyên được bổ sung, tích lũy bởi quá trình phèn hóa trong qua trình phân hủy các xác hữu cơ (sú, vẹt, đước) do đó tỷ lệ Cl–/ SO42- < 1. Hàm lượng Cl– và SO42- có chiều hướng tăng dần theo chiều sâu phẫu diện.
- Quá trình chua hóa: được kết luận sơ bộ về nguyên nhân làm cho đất chua là do lưu huỳnh có nguồn gốc từ nước biển tích lũy lại theo 2 con đường:
- Con đường thứ nhất là do những phản ứng hóa học thuần túy như kiểu các muối sunphat ít tan khi nồng độ tăng lên kết tủa lại sinh ra nhiều SO42- làm đất hóa chua.
- Con đường thứ hai qua tích lũy sinh học từ xác các thực vật rừng ngập mặn (phổ biến là các cây sú, vẹt, đước…).
- Trong quá trình sống các loại cây này hấp thụ và tích lũy S ở dạng hữu cơ, sau khi chết đi xác của chúng được phân giải ở điều kiện yếm khí, các hợp chất chứa lưu huỳnh bị biến đổi thành S2- chủ yếu ở dạng pyrite (FeS2) và sunphua hydro (H2S), hợp chất FeS2 trong đất khi gặp điều kiện oxy hóa chúng sẽ biến đổi tạo ra SO42-.
1.2 Đặc tính của đất phèn
- Đất phèn có chứa thành phần cơ giới nặng
- Tầng đất mặn
- Độ pH <4, đất phèn nghèo đạm, nghèo mùn
- Trông đất có chứa nhiều chất gây hại, hạn chế sự phát triển của cây trồng như: Al, CH4, H2S, Fe…
- Các vi sinh vật trong đất hoạt động kém, quá trình phân hóa chất hữu cơ trong đất rất khó.
1.3 Hạn chế của đất phèn
- Đất phèn gây ảnh hưởng xấu đến quá trình trao đổi chất trong đất, hạn chế khả năng trao đổi chất dinh dưỡng của cây trồng.
- Cây trồng thường sinh trưởng và phát triển kém, mang lại sản lượng thấp.
1.4 Phân loại đất phèn
Theo phân loại đất của FAO – UNESCO đất phèn được xác định do sự có mặt ở trong phẫu diện đất 2 loại tầng chẩn đoán chính đó là tầng sinh phèn (sunfidic horizon) và tầng phèn (sulfuric horizon).
Nếu đất chỉ có tầng chứa vật liệu sinh phèn gọi là đất phèn tiềm tàng, đất có tầng phèn (thường có cả tầng sinh phèn) gọi là đất phèn hoạt động.
Tầng sinh phèn (sulfuric horizon) là tầng tích lũy vật liệu chứa phèn (sulfuric materials) là tầng sét hữu cơ ngập nước, thường ở trạng thái yếm khí có chứa SO3 trên 1,7% (tương đương với 0,75% S); khi oxy hóa cho pH dưới hoặc bằng 3,5.
Tầng phèn (sulfuric horizon) là một dạng tầng B xuất hiện trong quá trình hình thành và phát trển của đất phèn tiềm tàng, tập trung chủ yếu là khoáng Jarosite dưới dạng đốm vệt màu vàng rơm (2,5Y) có pH thường dưới 3,5. Tầng chứa Jarosite cũng là tầng chỉ thị cho đất phèn hoạt động.
Nhóm đất phèn (Thionosols) được chia ra thành các đơn vị sau:
Ðất phèn tiềm tàng (Protothionic Gleysols- GLtp ):
Có khoảng 600 ha tập trung chủ yếu ở ven biển đồng bằng Nam Bộ. Ðất được hình thành do sự có mặt của tầng sinh phèn (Sulfidic Horizon), đây cũng chính là tầng vật liệu chứa phèn (Sulfidic Materials), gồm tầng sét và tầng hữu cơ ngập nước, thường ở trạng thái yếm khí có chứa SO3 trên 1,7% (tương đương với 0,75% S).
Ðất phèn tiềm tàng hiện đang được khai thác trồng lúa, nuôi tôm, ở những rừng ngập mặn sú, vẹt, đước có một số diện tích phèn nhiều đặc thù hiện đang được bảo vệ để bảo tồn những đàn chim quý hiếm.
Ðất phèn hoạt động (Orthithionic Fluvisols- FLto):
Có khoảng gần 1,4 triệu ha phân bố chủ yếu ở đồng bằng Nam Bộ và một số tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.
Ðất hoạt động được hình thành do có tầng phèn (Sulfuric Horizon), là một dạng tầng B xuất hiện trong quá trình hình thành và phát triển từ đất phèn tiềm tàng, tập trung khoáng Jarosite dưới dạng đốm vệt vàng rơm có màu 2,5Y đây cũng chính là tầng chỉ thị của đất phèn hoạt động; pH của đất thường dưới 3,5. Ðất này thường được sử dụng trồng lúa.
Nên giữ một tầng đất canh tác để ém phèn bên dưới
2. Giải đáp – Đất phèn trồng cây ăn trái gì?
Hiện nay, tại Việt Nam có nhiều khu vực đất phèn có nồng độ mặn khác nhau, mà mỗi loại cây ăn trái sẽ thích hợp với những khu vực đất có nồng độ mặn phù hợp với cây. Vì thế, bài viết sẽ phân nhóm cây ăn trái có thể trồng trên đất phèn theo khả năng chịu mặn.
2.1 Nhóm cây mẫn cảm với mặn – cây ăn trái chịu được nồng độ mặn dưới 1%
- Sầu riêng
- Chôm chôm
- Bòn bon
- Cây măng cụt
2.2 Nhóm cây chịu mặn trung bình – cây ăn trái chống chịu được nồng độ mặn 2-3%
- Cam
- Quýt
- Bưởi
- Chanh
- Mít
2.3 Nhóm cây chống chịu khả với mặn – cây ăn trái chống chịu được nồng độ mặn 4-5%
- Ổi
- Xoài
- Hồng xiêm
- Dừa
- Nho
Trên đây là một số cây ăn trái mang lại hiệu quả kinh tế cao mà người dân có thể trồng trên đất phèn để thu trái, kinh doanh. Hy vọng, những loại cây ăn trái trên đây đã giúp người dân giải đáp được câu hỏi đất phèn trồng cây quả gì?.
3. Giải pháp cải tạo đất phèn cho cây trồng ăn trái
Với nhu cầu trồng cây ăn trái tại những khu vực đất phèn thì việc biết đến những giải pháp chăm sóc và bảo vệ cây ăn trái sau đây chắc chắn sẽ rất có ích với người nông dân.
- Biện pháp thủy lợi: người dân nên xây dựng những hệ thống tưới tiêu cho cây ăn trái để tháo chua rửa mặn, hạ thấp mạch nước ngầm và xổ phèn. Cày sâu, phơi ải: cách làm này sẽ thúc đẩy quá trình chua hóa diễn ra mạnh mẽ, sau đó sử dụng nước tưới tiêu hoặc nước mưa để thực hiện rửa chua cho đất.
- Bón vôi: là giải pháp thường được nhiều người dân sử dụng để khử chua và làm giảm hàm lượng độc hại của ion sắt 3+ và nhôm tự do.
- Lên luống: thực hiện lật úp đất trồng thành luống cao (lớp đất phèn phía dưới đất trồng sẽ được lật lên trên), thúc đẩy quá trình chua hóa mạnh và tiến hành rửa chua bằng nước.
- Bón phân: sử dụng phân bón như phân đạm, phân lân, phân vi lượng để tăng dinh dưỡng và độ phì nhiêu cho đất. Trước khi trồng cây ăn trái người dân cần bón lót phân chuồng đã thực hiện ủ hoai mục, phân bón có hàm lượng lân cao giúp cải thiện độ pH và hạ phèn cho đất trồng.
Lưu ý: người dân không nên bón hoặc chỉ bón ít Kali, vì hàm lượng Kali có trong đất phèn khá cao, nếu thực hiện bón thêm có thể ảnh hưởng xấu đến cây, cây dễ chết hoặc giảm năng suất. Bên cạnh đó, khi cây trồng đang bị ngộ độc phèn thì người dân không nên thực hiện bón phân đạm (urê), NPK hoặc phân bón có hàm lượng đạm cao.
Hy vọng bài viết trên đây đã giúp người dân trả lời được câu hỏi đất phèn trồng cây ăn trái gì và đã mang lại những thông tin hữu ích về đất phèn như đặc tính, hạn chế của đất phèn và giải pháp cải tạo đất phèn cho cây ăn trái nhằm giúp người dân có thể thu hoạch được sản lượng nông sản cao và hiệu quả kinh tế tốt.
Tất cả những cây giống này đều có mặt tại Trung tâm cây giống – Vườn cây Nhanong24h. Bà con quan tâm có thể liên hệ đặt mua dưới các hình thức sau:
Trung tâm giống cây trồng Nhanong24h, Khuôn viên nhà A1 cán bộ, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà nội
Điện thoại: 02462 971 971 – Di động (Phục vụ 24/7): 0904 331 226 [zalo]
Email: hotro@nhanong24h.com
Chúng tôi cam kết chất lượng:
- Đảm bảo chất lượng cây giống cung cấp
- Hỗ trợ chi phí vận chuyển khi mua số lượng lớn
- Hỗ trợ kỹ thuật trồng, chăm sóc và thông tin thị trường đầu ra cho sản phẩm khi được thu hoạch.
